Το εργοστάσιο της Foxconn στη Longhua είναι μια κανονική πόλη με έναν υπάκουο στρατό 300.000 εργαζομένων ο οποίος τρώει, κοιμάται και κατασκευάζει iPhones για την Apple, PlayStations για τη Sony και ηλεκτρονικούς υπολογιστές για τη Dell σχεδόν 24 ώρες το 24ωρο. Στα μέσα του περασμένου Αυγούστου, οι υπάλληλοι συμμετείχαν σε γιορτή, ένα σπάνιο γεγονός για αυτούς. Υπήρχαν μουσικά δρώμενα, πυροτεχνήματα, και συνθήματα όπως «ας φροντίσουμε ο ένας τον άλλον για να οικοδομήσουμε ένα υπέροχο μέλλον».
Δεν επρόκειτο ένα αυθόρμητο ξέσπασμα. Η ανάγκη έγινε εμφανής αφού στις αρχές του έτους σημειώθηκε η ενδέκατη κατά σειρά αυτοκτονία εργαζομένου της Foxconn. Η εταιρεία και ο 59χρονος ιδρυτής και πρόεδρος Terry Gou ξαφνικά βρέθηκαν στο κέντρο του ενδιαφέροντος και άρχισαν να υποβάλλονται σε ελέγχους από πελάτες, ακτιβιστές, δημοσιογράφους, πανεπιστημιακούς και την κινεζική κυβέρνηση.
Οι αυτοκτονίες έκαναν τη Foxconn γνωστή διεθνώς ως ένα βιομηχανικό τέρας που αντιμετωπίζει τους εργαζομένους της ως μηχανές, αξιοποιώντας μάζες φθηνού εργατικού δυναμικού, κυρίως 18 εως 25 ετών από αγροτικές περιοχές, για να κατασκευάσει προϊόντα όπως το iPhone σε φαινομενικά αδύνατες τιμές. Για τις εταιρείες οι οποίες προσέχουν την εικόνα τους και με τις οποίες συνεργάζεται η Foxconn, συμπεριλαμβανομένων των IBM, Cisco, Microsoft, Nokia, Sony, Hewlett-Packard και Apple, οι αυτοκτονίες ήταν ένας εφιάλτης δημοσίων σχέσεων και μια πρόκληση να εξετάσουν τη σχέση τους με υπερεργολάβους, οι οποίοι είναι απαραίτητοι για τα κέρδη τους.
Σε μια αποκλειστική συνέντευξη με το Bloomberg BusinessWeek, ο Gou παραδέχτηκε ότι δεν είχε αντιληφθεί αμέσως τη σημασία των αυτοκτονιών. «Θα είμαι ειλικρινής μαζί σας. Στην αρχή, δεν το είδα ως σοβαρό πρόβλημα. Είχαμε περίπου 800.000 εργαζόμενους, και εδώ (στην Longhua) οι εγκαταστάσεις μας απλώνονται σε μια έκταση 2,1 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Αυτή τη στιγμή, αισθάνομαι ένοχος, αλλά τότε όχι», είπε πει. Μόνο μετά την πέμπτη αυτοκτονία δημιουργήθηκαν ομάδες διαχείρισης κρίσης και οι μισθοί αυξήθηκαν στα 176 δολάρια το μήνα.
«Σκοτώνοντας» το κόστος
Η Foxconn είναι σήμερα η μεγαλύτερη εξαγωγική εταιρεία της Κίνας και ο επικεφαλής της είναι ο πλουσιότερος άνθρωπος στην Ταϊβάν, με προσωπική περιουσία που υπολογίζεται στα 5,9 δισ. δολάρια. Ξεκίνησε την αυτοκρατορία του με ένα δάνειο 7.500 δολαρίων από τη μητέρα του το 1974. Με τον καιρό επεκτάθηκε στην Κίνα και κατάλαβε πως για να διατηρήσει ένα αποτελεσματικό εργατικό δυναμικό έπρεπε να προσφέρει στέγη, τροφή και ιατρική περίθαλψη στους εργάτες του, δηλαδή τις πρόσθετες δαπάνες που κρατούσαν τους περισσότερους ανταγωνιστές του έξω από τη χώρα.
Το 1996 ανέλαβε να κατασκευάσει το κουτί για τους επιτραπέζιους υπολογιστές της Compaq έναντι μιας τιμής κατά πολύ μικρότερης σε σχέση με αυτό που θα κόστιζε στην Compaq για να κάνει τη δουλειά μόνη της. Σύντομα, η Foxconn έστελνε υπολογιστές στην IBM, την HP και την Apple αλλάζοντας δραματικά το τοπίο στη βιομηχανία. Σήμερα, το εργοστάσιο στη Longhua παράγει 137.000 iPhones την ημέρα, ή περίπου 90 το λεπτό.
Ίσως το πιο ενδιαφέρον σχέδιο του Gou είναι η πρόθεσή του να μεταφέρει μέρος της παραγωγής στις ΗΠΑ, όπου η εταιρεία απασχολεί σήμερα περίπου 1.000 εργαζόμενους. Ο επιχειρηματίας οραματίζεται μια πλήρως αυτοματοποιημένη μονάδα σε διάστημα πέντε ετών.
Ενώ όμως η Foxconn εξακολουθεί να εξαγάγει τα προϊόντα της, τα παγκόσμια brands εντείνουν τις προσπάθειές τους να πουλήσουν σε εύπορους Κινέζους καταναλωτές. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ο Gou προσέλαβε ένα πρώην στέλεχος της Apple ως επικεφαλής των δραστηριοτήτων λιανικής της Foxconn. Η εταιρεία σκοπεύει να έχει 10.000 σημεία λιανικής πώλησης στην Κίνα έως το 2014, πολλά από τα οποία θα λειτουργούν από πρώην υπαλλήλους της Foxconn. Στις περισσότερες οικονομίες, το ταξίδι ενός ατόμου από το χαμηλό μισθό και τις πολλές ώρες εργοστασιακής δουλειάς στη σχετική άνεση μιας εργασίας λευκού κολάρου μπορεί να πάρει δεκαετίες. Εν μέρει χάρη στο Gou, οι Κινέζοι εργάτες μπορεί να το πετύχουν αυτό σε μερικά χρόνια. Αλλά με ποιο κόστος;