Θωμάς Λαναράς: Η άνοδος και η πτώση του βασιλιά των κλωστών

Ο επιχειρηματίας Θωμάς Λαναράς βρέθηκε στο επίκεντρο το 1999, όταν είχε μία σειρά από εταιρείες, οι μετοχές των οποίων είχαν γίνει γνωστές από τα απίστευτα ράλι στο ταμπλό του Χ.Α. Η μετοχή των Κλωστηρίων Ναούσης είχε φτάσει κάποια στιγμή στο παρελθόν κεφαλαιοποίηση λίγο μικρότερη από σημερινές μεγάλες τράπεζες. Μετοχές όπως ο Δούδος, η Fanco και τα Κλωστήρια Ναούσης ξεκίνησαν τα limit up, (τότε η ανώτερη επιτρεπτή διακύμανση ήταν 8%) τα Χριστούγεννα και... σταμάτησαν στα πρωτοβρόχια του Σεπτεμβρίου.

Εκμεταλλευόμενος το πλήρες κενό νομοθεσίας -στα όρια της πλήρους ασυδοσίας- και προστασίας του επενδυτικού κοινού απογείωσε τις μετοχές του, «προσφέροντας» φαινομενικά «ονειρεμένα» κέρδη σε αυτούς που τον πίστευαν και αγόραζαν μετοχές. Θεωρούταν από τους «μάστορες» για τον καλλωπισμό των αποτιμήσεων.
Ήταν συνέχεια στις πρώτες σελίδες των εφημερίδων, «ενδιαφέρθηκε» για αγορά κολοσσών όπως της τότε Telestet (σήμερα Wind) και της Benetton. Τίποτε βέβαια από αυτά δεν έγινε. Όμως οι «ειδήσεις» αυτές πουλούσαν και οι μετοχές του ομίλου, που δεν ήταν και λίγες, «κάλπαζαν».
Αποτιμήσεις
Τις «ηλιόλουστες» όμως, χρηματιστηριακά ημέρες διαδέχθηκαν οι «βροχερές», από το 2000 και μετά και έτσι η «φήμη» και ο θαυμασμός για τον Θωμά Λαναρά «χάθηκαν», μαζί με τις αποτιμήσεις των εταιρειών. Ο Θωμάς Λαναράς είναι 7ης γενιάς κλωστοϋφαντουργός και φαίνεται να είναι αυτός που βάζει την «ταφόπλακα» στην οικογενειακή επιχειρηματική ιστορία στο χώρο. Ο αείμνηστος πατέρας του Χριστόδουλος Λαναράς, κινήθηκε σε όλη την επιχειρηματική του πορεία σε διαφορετικό μήκος κύματος από τον γιο του. Κοντά στους εργαζόμενους και μακριά από τις αποτιμήσεις. Στην Νάουσα όπου μεγαλούργησε στα μέσα του προηγούμενου αιώνα, λατρεύτηκε, αφού και δουλειά έδωσε στην περιοχή και έργα έκανε. Κάποιοι μάλιστα έχουν πει πως πατέρας και γιος είχαν πλήθος διαφωνιών αναφορικά με τις επιχειρηματικές επιλογές, που έφτασαν ακόμη και στα πρόθυρα της σύγκρουσης.
Όπως είναι αναμενόμενο, προβλήματα θα έχει η τελευταία εντός ΧΑ εισηγμένη της Κλωνατέξ, η οποία πλέον δεν έχει κανένα αντικείμενο. Όχι μόνο έχει αρνητικά ίδια κεφάλαια, αλλά επιπλέον έχει εγγυηθεί για τα χρέη των εταιρειών Lannet και Ενωμένη Κλωστοϋφαντουργία πάνω από 100 εκατ. ευρώ?
Η πρώτη εκ των δύο πτώχευσε ήδη και η δεύτερη μάλλον κατά τον ίδιο δρόμο φαίνεται να βαδίζει? Αναμφίβολα ο Θωμάς Λαναράς μπορεί να αναδειχθεί στον επιχειρηματία που «ό,τι έπιασε έγινε στάχτη»? ήταν ιδιοκτήτης - βασικός μέτοχος σε μία σειρά από επιχειρήσεις... (Κλωστήρια Ναούσης, Γιαννούσης, Fanco, Κλωστοϋφαντήρια Δούδου, Lannet, Lantec), ενώ βρέθηκε και σε άλλες ως μειοψηφών μέτοχος όπως (Sex Form και Informatics) και είχαν την ίδια τύχη να βρεθούν εκτός ΧΑ. Ο Θωμάς Λαναράς είναι γόνος γνωστής αθηναϊκής οικογένειας και διαθέτει τον αριστοκρατικό «αέρα» του επιχειρηματία, κάτι που ωστόσο δεν στάθηκε ικανό να τον κρατήσει στον «αφρό». Ανάμεσα στους επιφανείς συγγενείς του, ο πρόεδρος του Χ.Α., η οικογένεια του Γιάννη Βαρβιτσιώτη κ.ά. Όμως οι σχέσεις του και ο κοινωνικός του περίγυρος δεν ήταν ικανές να τον σώσουν.
Λάθη
Ακόμη και σήμερα όμως, αν το ρωτήσει κανείς, δύσκολα θα παραδεχθεί τα πραγματικά λάθη που έκανε. Και ποια ήταν αυτά; Χρησιμοποίησε τα χρήματα που άντλησαν οι επιχειρήσεις του από το Χρηματιστήριο για αντιπαραγωγικές δραστηριότητες και όχι για παραγωγικές. Ήταν και είναι ευφυής άνθρωπος, που όμως δεν χρησιμοποίησε ορθά το χάρισμα αυτό της φύσης. Έβλεπε τον κίνδυνο της Κίνας να έρχεται, αλλά δεν έκανε απολύτως τίποτε, απλά παρακολουθούσε και ως μοναδικό του αντικείμενο είχε τις... υπεραξίες. Αυτές όμως σταμάτησαν απότομα και επώδυνα το 2000 και από τότε δεν μπόρεσε ξανά να σηκώσει κεφάλι. Τελευταία επιχειρηματική του απόπειρα ήταν η Lannet. Εισήλθε σε έναν χώρο που δεν γνώριζε καλά επιχειρηματικά και έκανε πάλι τα ίδια λάθη.
Εξαγορές -δεν υπήρχαν υπεραξίες αυτή τη φορά- και άναρχη ανάπτυξη. Βέβαια στον κλάδο αυτό δεν είναι μοναδικός, αφού και άλλοι επιχειρηματίες έπραξαν το ίδιο. Πριν από περίπου δύο χρόνια ήλθε το τέλος με την κήρυξη πτώχευσης και για αυτή την επιχείρηση και έμειναν στο δρόμο περίπου 450 άτομα.
Ο θρύλος της Σοφοκλέους
Στις αρχές της δεκαετίας του ’60, κάθε φορά που η οικογένεια Λαναρά αποφάσιζε ότι έπρεπε να κάνει μια λαμπρή και δημόσια εμφάνιση, οι κάτοικοι της Νάουσας έβγαιναν στους δρόμους για να υποδεχθούν τους ευεργέτες τους. Για τη Νάουσα η οικογένεια Λαναρά ήταν ένα ισχυρό σύμβολο. Κάτι ανάλογο συνέβαινε το 1999 με έναν από τους πιο γνωστούς γόνους της οικογένειας, τον κ. Θωμά Λαναρά. Μόνο που αυτή τη φορά οι σκηνές της λατρείας δεν έλαβαν χώρα στη Νάουσα, αλλά σε όλη την Ελλάδα και η αφορμή δεν ήταν η δραστηριοποίηση της οικογένειας στην κλωστοϋφαντουργία, αλλά το χρηματιστηριακό άστρο του κ. Λαναρά. Το 1999 ο κ. Θωμάς Λαναράς ήταν ήδη στις τάξεις των «ημίθεων« για τους παίκτες της Σοφοκλέους. Ένας ζωντανός θρύλος. Ο άνθρωπος που ό,τι έπιανε στα χέρια του γινόταν χρυσάφι. Αρκεί να ήταν μπροστά από μια οθόνη... Το να έχει κανείς «πρόσβαση» στους «αυλικούς» του αυτοκράτορα ήταν μεγάλο θέμα. Είχε συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι των άλλων παικτών της αγοράς...Ομως τα πράγματα εξελίχθηκαν αλλιώς.
Εγκατέλειψαν την Ενωμένη Κλωστοϋφαντουργία
Σήμερα, ένα ακυβέρνητο καράβι στον ωκεανό προσέκρουσε σε «παγόβουνο» και είναι έτοιμο να βουλιάξει. Το καράβι (Ενωμένη Κλωστοϋφαντουργία) το εγκατέλειψε ο «καπετάνιος» αλλά και σύσσωμο το διοικητικό συμβούλιο. Η διαπραγμάτευση της μετοχής ανεστάλη από το ταμπλό του Χρηματιστηρίου και η επιχείρηση πλέον δεν έχει να πληρώσει ούτε καν του φύλακες των «κλειστών» εργοστασίων.
Όπως χαρακτηριστικά λέει η ανακοίνωση της εταιρείας, «λόγω αδυναμίας πληρωμής των εταιρειών φύλαξης των κλειστών εργοστασίων μετά το τέλος Φεβρουαρίου 2010 αυτή δεν δύναται να συνεχισθεί και κάτω από τις υπάρχουσες συνθήκες δεν είναι δυνατόν η φύλαξη να γίνει από τους εργαζόμενους».
Τα προβλήματα, όμως, με την επιχείρηση δεν είναι σημερινά, χρονίζουν. Η προηγούμενη κυβέρνηση προσπάθησε, λεκτικά τουλάχιστον, να βρει λύσεις και να εγγυηθεί τον δανεισμό από τις κρατικές τράπεζες. Ωστόσο και οι τράπεζες ήταν απρόθυμες, αλλά και η Ε.Ε. έβαζε βέτο.
Προσπάθειες
Όλες οι προσπάθειες έπεσαν στο κενό και η σημερινή κυβέρνηση με βάση και την κατάσταση της οικονομίας, δεν έχει πολλά περιθώρια.
Ωστόσο, μπορεί να μην έχει χαθεί η τελευταία ελπίδα, αφού το υπουργείο Ανάπτυξης έχει κάποια σχέδια στο συρτάρι, για χρηματοδότηση της επιχείρησης που θα αφορά την αναδιάρθρωσή της και την έναρξη «πράσινων» δραστηριοτήτων. Κάτι τέτοιο πάντως κρίνεται ιδιαίτερα δύσκολο.
Ο δανεισμός της ΕΝΚΛΩ ξεπερνά σήμερα τα 200 εκατ. ευρώ, ποσά που πάνε στις επισφάλειες των τραπεζών.
Το 2007 είχε εξασφαλίσει 20 εκατ. ευρώ, με εγγύηση ελληνικού δημοσίου, ενώ το 2005 το ποσό των 30 εκατ. ευρώ για την αναδιάρθρωσή της.
Επιπλέον αυτών, την τελευταία μόνο διετία έχει δανειστεί 36,6 εκατ. ευρώ αποσπασματικά για να υλοποιήσει το σχέδιο αναδιάρθρωσης.
Το συγκεκριμένο σχέδιο που είχε συνταχθεί από την εταιρεία ΚΑΝΤΟΡ, προέβλεπε ότι η νέα χρηματοδότηση θα έπρεπε να έχει ξεκινήσει από τον Απρίλιο του 2008 και να συνδυαστεί με συνολική χρηματοοικονομική αναδιάρθρωση, με κεφαλαιοποίηση μέρους των οφειλών και ρύθμιση σε μακροχρόνια βάση του υπόλοιπου.
«Η χρηματοδότηση αυτή, λόγω των συνθηκών του Χρηματιστηρίου αλλά και των οικονομικών δεδομένων της εταιρείας, δεν ήταν δυνατό να καλυφθεί διαφορετικά παρά μόνο από τον βασικό μέτοχο και τις τράπεζες», αναφέρεται στην οικονομική έκθεση της ΕΝΚΛΩ του 2008.
Εκεί, έπαιξε ρόλο-κλειδί ο Θωμάς Λαναράς, ο οποίος αρνήθηκε να συμμετάσχει στην προγραμματισμένη αύξηση μετοχικού κεφαλαίου καθυστερώντας έτσι σημαντικά την υλοποίηση του σχεδίου.