Ο O΄Leary ονειρεύεται έναν κόσμο που οι επιβάτες θα φορτώνουν και θα ξεφορτώνουν οι ίδιοι τις βαλίτσες τους στο αεροπλάνο… Τουαλέτες... Επί πληρωμή και ένας πιλότος λιγότερος προκειμένου να μειωθεί το κόστος. Υπό τον Michael O΄Leary, η Ryanair έχει αναπτυχθεί από μια μικρή περιφερειακή αεροπορική εταιρεία σε ένα παγκόσμιο παίχτη«Γιατί κάθε αεροπλάνο να έχει δύο πιλότους;», αναρωτιέται ο Michael O΄Leary, διευθύνων σύμβουλος της Ryanair, της μεγαλύτερης αεροπορικής εταιρείας χαμηλού κόστους στην Ευρώπη. Φορώντας αθλητικά παπούτσια, τζιν και ένα κοντομάνικο πουκάμισο, ο O΄Leary εκφέρει τις αιρετικές απόψεις του στο γραφείο του, στα κεντρικά της εταιρείας κοντά στο αεροδρόμιο του Δουβλίνου.
«Αλήθεια, χρειαζόμαστε μόνο έναν πιλότο», συνεχίζει. «Ας βγάλουμε το δεύτερο πιλότο. Ας αφήσουμε τον υπολογιστή να πετά το αεροπλάνο». Τι θα συμβεί αν ο χειριστής πάθει καρδιακή προσβολή; Ένα μέλος του πληρώματος σε όλες τις πτήσεις της Ryanair θα είναι εκπαιδευμένο ώστε να μπορεί να προσγειώσει το αεροπλάνο: «Εάν ο χειριστής αντιμετωπίζει περίπτωση έκτακτης ανάγκης, θα χτυπήσει το κουδούνι και θα την καλέσει,» λέει ο O΄Leary. «Έτσι η αεροσυνοδός θα μπορέσει να αναλάβει την πτήση».
Από καιρό σε καιρό, ο σαρανταεννιάχρονος O΄Leary εκφέρει απόψεις σαν και αυτή- προκλητικές δηλώσεις για το πώς θα ήθελε να κάνει τα αεροπορικά ταξίδια φθηνότερα κάνοντας κάτι φαινομενικά χαζό. Είναι εύκολο να απορρίψει κανείς τις παρατηρήσεις του ως υπολογιζόμενες ασυναρτησίες από κάποιον που κυνηγά τη δημοσιότητα, αλλά αν το πράξει θα χάσει την ευκαιρία να κατανοήσει την ψυχή της αεροπορικής βιομηχανίας η οποία συνήθως είναι κρυμμένη πίσω από χαμογελαστά, αθώα πρόσωπα. Σε στιγμές σαν αυτές, ή όταν ο O΄Leary εξηγεί πως θα του άρεσε να εισαγάγει τουαλέτες επί πληρωμή σε όλες τις πτήσεις του, εκφράζει τα πρωτόγονα ένστικτα επιβίωσης του κλάδου. Είναι η ταυτότητα της αεροπορικής εταιρείας.
Εάν δεν είχε περάσει η περίοδος των παχιών αγελάδων, τα αντίπαλα στελέχη των αεροπορικών εταιρειών θα μπορούσαν να τον αγνοήσουν. Αλλά τα τελευταία χρόνια, με ένα μεγάλο μέρος της παγκόσμιας βιομηχανίας να αγωνίζεται για την επιβίωσή του, το ανατρεπτικό όραμα του O΄Leary μοιάζει όλο και περισσότερο σαν μια βιώσιμη εναλλακτική λύση για το status quo το οποίο απειλείται όλο και περισσότερο. Λέει αυτό που σκέφτονται οι άλλοι, και τις περισσότερες φορές δεν κάνουν.
Αυτές τις μέρες, κάθε εμπορική πτήση μπορεί να σας αφήσει με την εντύπωση ότι οι αεροπορικές εταιρείες σάς θεωρούν πρόβατα. Όμως μόνο O΄Leary θα σας αποκαλέσει «πρόβατο» και θα σας εξηγήσει πώς προτίθεται να σας μαγειρέψει. Τα 17 χρόνια που βρίσκεται στο τιμόνι της Ryanair ήταν μια μακριά γιορτή. Κατά τη διάρκεια μιας εποχής στην οποία το μεγαλύτερο μέρος του εμπορικού κλάδου των αερομεταφορών περνάει από τη μία κρίση στην άλλη, από τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου στην έκρηξη του ηφαιστείου Eyjafjallajökull στην Ισλανδία τον Απρίλιο και την τρέχουσα παγκόσμια ύφεση, η Ryanair έχει αναπτυχθεί από μια μικρή περιφερειακή αεροπορική εταιρεία σε ένα παγκόσμιο παίχτη με 7.000 εργαζόμενους που πραγματοποιούν 1.100 δρομολόγια σε 155 αεροδρόμια 26 χώρών.
Η απογείωση της Ryanair
Τον Ιούλιο η Ryanair έγινε η πρώτη αεροπορική εταιρεία στην Ευρώπη που μετέφερε περισσότερους από 7 εκατομμύρια επιβάτες σε ένα μήνα. Η εταιρεία έχει κεφαλαιοποίηση 7,2 δισ. δολαρίων, ξεπερνώντας την ανταγωνιστική easyJet (2,3 δισ. δολ.) και την ιρλανδική Aer Lingus (612 εκατ. δολάρια), αλλά εξακολουθεί να βρίσκεται πίσω από τη Southwest (8,29 δισ. δολάρια) και τη Delta (8,22 δισ. δολάρια). Κατά την τελευταία δεκαετία, σε μια εποχή που η παγκόσμια αεροπορική βιομηχανία έχασε σχεδόν 50 δισ. δολάρια, η Ryanair παρουσίασε καθαρά κέρδη στα 9 από τα 10 χρόνια. Το τελευταίο φορολογικό έτος που τελείωσε το Μάρτιο κατέγραψε κέρδη 431 εκατ. δολαρίων.
Πίσω από την επιτυχία του O΄Leary ως CEO κρύβεται η ριζική επανεκτίμηση της φύσης του αεροπορικού επιβάτη. Στο επίκεντρο της φιλοσοφίας του O΄Leary είναι η ιδέα ότι οι επιβάτες δεν αποτελούν ευαίσθητα όντα τα οποία βρίσκουν αξία στα δωρεάν μαξιλάρια, τις κουβέρτες και το τσάι. Αντιθέτως είναι ανθεκτικό θηρία πρόθυμα να υπομείνουν μια μη άνετη –και ίσως μη αξιοπρεπή– πτήση, αν πρόκειται να φτάσουν στον προορισμό τους φθηνά και με τις βαλίτσες τους. Το μεγάλο ερώτημα δεν είναι το αν, αλλά το πόσοι θα ακολουθήσουν το παράδειγμα του O΄Leary.
Για παράδειγμα, τον Ιούλιο του 2002, σε μια πτήση της Ryanair στην Αγγλία με προορισμό το Δουβλίνο, οι επιβάτες επιβιβάζονταν όταν ο πιλότος ανακοίνωσε ότι υπήρχε έλλειψη στο προσωπικό που φόρτωνε τις αποσκευές στο αεροπλάνο. Υπογράμμισε πως η πτήση θα αντιμετώπιζε σημαντική καθυστέρηση, εκτός και αν υπήρχαν εθελοντές ανάμεσα στους επιβάτες που θα βοηθούσαν. Λίγο αργότερα, κάποιοι επιβάτες πράγματι κατέβηκαν στην πίστα για να φορτώσουν τις αποσκευές στο αεροπλάνο.
Κάποια μέρα, ο O΄Leary θα ήθελε να το δει αυτό σε όλες τις πτήσεις της Ryanair. «Τα αεροδρόμια είναι εξαιρετικά πολύπλοκα μέρη, μόνο και μόνο επειδή έχουμε αυτό το εντελώς άχρηστο σύστημα όπου πρέπει να παραδώσετε την αποσκευή σας κατά την αναχώρηση και να την πάρετε πίσω στην άφιξη,» λέει. «Ας απαλλαγούμε από αυτήν τη βλακεία».
Απόδοση: Λάμπρος Κοντογεώργος (Capital.gr)